Scootmobiel als veilig vervoermiddel

Scootmobiel

Bron: Veilig Verkeer Nederland.

Wat vindt Veilig Verkeer Nederland?
De scootmobiel is een vervoermiddel voor mensen met een mobiliteitshandicap. Het is bedoeld voor personen die maximaal honderd meter kunnen lopen.
Bestuurders van scootmobielen zijn helaas vaak onvoldoende voorbereid op verkeersdeelname met dit voertuig. De bediening, de zichtbaarheid en de stabiliteit van het voertuig zijn zaken die verbeterd moeten worden om veilige verkeersdeelname van deze kwetsbare groep mensen te verbeteren.

Veiligheid
De scootmobiel is een voertuig in opkomst. In 2006 waren er ongeveer 150.000 in Nederland en de verwachting is dat er over twintig jaar rond de 600.000 scootmobielen in Nederland rondrijden. Deze stijging gaat helaas ook gepaard met een stijging van het aantal ongevallen. Scootmobielrijders hebben vaak te kampen met lichamelijke en voertuigspecifieke problemen (beperkte spierfunctie, ontbreken van spiegels, slechte zichtbaarheid en een onlogische voertuigbediening), waardoor ongevallen sneller kunnen plaatsvinden.

Opleiding/ instructie/ rijbewijs
Veilig Verkeer Nederland vindt het noodzakelijk dat iedere scootmobielrijder een individuele basistraining volgt. Deze training moet worden gegeven bij het verstrekken van een scootmobiel aan een gebruiker. Daarnaast moet aan de scootmobielrijder de mogelijkheid worden geboden om een opfriscursus te volgen, als na verloop van tijd duidelijk wordt met welke specifieke problemen de rijder in het verkeer te maken krijgt.

De basiscursus en de opfriscursus hebben elk hun eigen functie en doelgroep. Een basiscursus zou verplicht moeten zijn en een opfriscursus optioneel.

Vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) verstrekken de gemeenten circa 90% van de scootmobielen. Het ligt voor de hand dat gemeenten eisen kunnen stellen zoals het technisch aanpassen van scootmobielen  aan de lichamelijke beperkingen van de bestuurder. Veilig Verkeer Nederland vindt het noodzakelijk dat gemeenten ook eisen stellen aan de opleiding van scootmobielbestuurders.

Omdat een scootmobiel een gehandicaptenvoertuig is, is Veilig Verkeer Nederland geen voorstander van het verplicht stellen van een rijbewijs voor deze voertuigen. Een rijbewijsplicht kan ertoe leiden dat gehandicapten niet meer in staat zullen zijn om aan het verkeer en het maatschappelijke leven deel te nemen.

Een verplichte basistraining, zonder afsluitend examen, steunen wij dan ook.  

Voertuigveiligheid
De veiligheid van een voertuig wordt vooral bepaald in kritieke situaties. Als bestuurders in noodsituaties instinctief verkeerde handelingen uitvoeren, ligt dat in eerste instantie aan het voertuigontwerp en niet aan de bestuurder. Bij veel scootmobielen wordt de snelheid geregeld door middel van een snelheidshendel. Inknijpen van die hendel betekent sneller rijden en loslaten betekent remmen. Deze methode blijkt in de praktijk niet veilig.

De basisbediening van een scootmobiel moet eenvoudig en veilig zijn en moet aansluiten bij de bediening die men gewend was als fietser of autobestuurder. Uiteraard moet het altijd mogelijk blijven de bediening van het voertuig, conform de indicatiestelling, aan te passen aan de lichamelijke beperkingen van de bestuurder.

Verder zijn de stabiliteit en de zichtbaarheid van scootmobielen voor verbetering vatbaar. Zowel de kantelbeveiliging van driewielscootmobielen als de verlichting en reflectie van alle scootmobielen voldoen in onze optiek niet aan de eisen die het hedendaagse verkeer stelt.

Cijfers

Meer cijfers

Geraadpleegde bronnen
SWOV Cognos
Gemotoriseerde gehandicaptenvoertuigen; Schepers, J.P. Rijkswaterstaat AVV, 2007;
Ongevallen met scootmobielen bij slachtoffers van 55 jaar en ouder; Website Stichting Consument en Veiligheid.